Συνήθως, οι εξωστρεφείς άνθρωποι τραβάνε τα βλέμματα και τις εντυπώσεις με τον ενθουσιώδη χαρακτήρα τους και την διάθεση για κοινωνικοποίηση ή κουβέντα. Αντιθέτως, όσοι δεν έχουν τέτοιες διαθέσεις και προτιμούν περισσότερο να ακούν παρά να εκφράζονται, ή δεν νιώθουν άνετα ανάμεσα σε πολλά άτομα και δεν θέλουν να ξεχωρίζουν, τότε μιλάμε για εσωστρεφείς προσωπικότητες. Είναι απολύτως φυσιολογικό, λοιπόν, και στις 2 περιπτώσεις το παιδί σας να συμπεριφέρεται με τον ανάλογο τρόπο. Γιατί όμως, και πώς γεννήθηκε η εκάστοτε στάση του παιδιού απέναντι στους συνανθρώπους του; Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι κάτι τέτοιο είναι κληρονομικό ή μήπως είναι αποτέλεσμα της κοινωνίας στην οποία ζούμε;
Τα παιδιά στην ηλικία των 2-4 ετών περνούν από ένα στάδιο άγχους και πρωτόγνωρης επαφής με τους ανθρώπους. Γνωρίζουν νέα πρόσωπα, διαφορετικές συμπεριφορές και προσπαθώντας να εξοικειωθούν με το περιβάλλον, πολλές φορές δειλιάζουν, φοβούνται ή ντρέπονται να ανοιχτούν. Ο φόβος για το «ξένο» είναι απολύτως φυσιολογικός και δικαιολογημένος σε τόσο μικρές ηλικίες. Εάν, λοιπόν, δείτε ότι το παιδάκι σας στα 3 του ήταν φοβισμένο αλλά στα 5 αρχίζει και χαιρετά τους πάντες, τότε έχει μάθει και έχει επιλέξει να είναι κοινωνικό, του αρέσει αυτή η συνήθεια να έρχεται σε επαφή με άλλους και να δέχεται απλόχερα χάδια και αγάπη. Εάν, από την άλλη, παραμείνει σε μια παθητική στάση και είναι κάπως μαζεμένο, δεν είναι ότι δεν αποδέχεται την αγάπη και την ευγενική στάση των άλλων να του συμπεριφερθούν όμορφα, απλά δεν νιώθει ακόμα άνετα και προτιμάει μια πιο ήσυχη κοινωνική ζωή με ανθρώπους που έχει επιλέξει να δεθεί.
Στην ευαίσθητη ηλικία των 6-12 ετών όπου τα παιδιά αρχίζουν να κοινωνικοποιούνται στο σχολείο, η συμπεριφορά τους σχετίζεται με τη συμπεριφορά των άλλων παιδιών. Πολλές είναι οι φορές που ακούμε για συμπεριφορές bullying και βιαιότητας σε παιδιά που διστάζουν να υποστηρίξουν τον λόγο τους ή ανήκουν σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες. Κι αυτό γιατί, το να είσαι σιωπηλός και μαζεμένος πολλές φορές είναι ή υπερβολικά καλό ή πολύ κακό. Ένα ήσυχο και ντροπαλό παιδί επιλέγει να μην μπλέξει με "κακές" παρέες, αποφεύγει την πολύβουη κοινωνική ζωή, έχει λίγους φίλους και καλούς, μακριά από τσακωμούς και παρεξηγήσεις, χωρίς να τραβάει τα βλέμματα πάνω του. Από την άλλη, μπορεί να γίνει εύκολα στόχος από τους πιο κοινωνικούς χαρακτήρες της τάξης ως το «εύκολο θύμα».
Σε κάθε περίπτωση, τα κοινωνικά παιδιά δεν νοείται ότι θα στραφούν προς βίαιες συμπεριφορές επειδή τους αρέσει να είναι το κέντρο της προσοχής. Ούτε και τα ήσυχα είναι δεδομένο ότι θα μπλέξουν άθελά τους. Οι αρχές και οι καλοί τρόποι σίγουρα σχετίζονται με τον σεβασμό και με το τι στάση θα κρατήσει ένα παιδί απέναντι στους φίλους του, αλλά όχι στο τι είδους χαρακτήρα έχει επιλέξει να διατηρήσει. Η ντροπή και η συστολή απέναντι σε πολλές καταστάσεις στη ζωή των παιδιών, αφορούν και τους δύο τύπους χαρακτήρων. Όλοι έχουν το άγχος να σηκωθούν να πουν ένα ποίημα, να τραγουδήσουν μπροστά σε κόσμο ή να σηκωθούν στον πίνακα. Ας προσπαθήσουμε να ενθαρρύνουμε τα παιδιά να εκδηλώνουν τα αισθήματα και τις επιθυμίες τους χωρίς φόβο γιατί τα κρατάει πίσω. Λίγο ή πολύ και τα κοινωνικά αλλά και τα εσωστρεφή παιδιά το βιώνουν σε ίδιο βαθμό. Βέβαια, τα πρώτα μπορούν να το ξεπεράσουν συζητώντας το ή με χιούμορ, ενώ τα εσωστρεφή μπορεί να το σκέφτονται και να πέφτουν ψυχολογικά. Ο ρόλος των γονιών είναι βασικός για αυτό και πρέπει να παρακολουθούνται τέτοιες συμπεριφορές για να γνωρίζουν την διαχείριση και επίλυση τέτοιων γεγονότων. Είτε εξωστρεφή, είτε όχι, ο διάλογος βοηθάει και στις δύο περιπτώσεις το παιδί να αποκτήσει έναν έμπιστο φίλο, να μπορεί να μιλήσει παίρνοντας τον χρόνο του και να αντιμετωπίσει όλες τις καταστάσεις της ζωής του.
Φωτογραφία: Bekah Russom / Unsplash
